از صبح امروز دهم آذرماه ، ثبت نام از کاندیداهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی در کشور آغاز شد و طبق اعلام ستاد انتخابات وزارت کشور ، تا روز شانزدهم آذرماه ادامه خواهد داشت . اما نماینده سیاسی بهتر است ؟ یا غیر سیاسی؟

معنا و مفهوم واژه "سیاست" در منابع مختلف متفاوت است ، اما در اکثر منابع ، بر حکومت کردن ، هوش و درایت و امثال اینها تاکید شده است . بطور مثال دانشنامه اسلامی واژه سیاست را اینگونه تعریف میکند :

سیاست
اصلاح و تدبیر (اداره امور) کشور در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی را سیاست گویند.
مفاد سیاست در معنای لغوی، تدبیر، اصلاح و تربیت است؛ از این رو، در معانی امر و نهی کردن مردم، ریاست کردن، حکم راندن، مصلحت اندیشیدن، کیفر دادن، تربیت و ادب کردن، تمرین دادن حیوانات، به اصلاح چیزی همت گماردن و نگاهداری و حراست، به کار رفته است.

در عرف عامه نیز به کسی که درایت و زرنگی خاصی در امور زندگی شخصی و اجتماعی بکار می برد ، " سییاس " میگویند ، در این یادداشت کوتاه به این نکته اشاره خواهیم کرد که آیا نماینده مردم نیز باید سیاسی باشد ؟ یا خیر ؟

قبل از آغاز بحث ذکر این نکته لازم است که سیاست دانی با سیاست بازی متفاوت است . سیاست دان کسی است که بر امور سیاسی ایران و جهان اشراف دارد ، به این معنا که میداند سیاستمداران چه میکنند و چه میخواهند ، حال این اشراف را از طریق طی مراحل آکادمیک ( تحصیل در رشته تخصصی علوم سیاسی ) کسب کرده باشد ، یا از طریق تجربی به این دانش و توانمندی دست یافته باشد .

بدیهی است که صرف داشتن اطلاعات آکادمیک سیاسی را نمیتوان شرط کافی برای سیاسی شدن به حساب آورد ، بلکه هوش و ذکاوت شخصی و قدرت تجزیه و تحلیل رخدادهای سیاسی و تجربه مدیریت سیاسی نیز از عناصر بسیار مهم در این زمینه محسوب میشود . از سوی دیگر ، سرعت تحولات سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی جهان امروز که به مدد تکنولوژیهای نوظهور به وجود آمده است ، ( به ویژه عنصر مهم ارتباطات ) ، ضرورت به روز بودن اطلاعات یک فرد سیاستمدار را بیش از پیش مشخص میکند .

نکته دیگر آن است که برخی از افراد فقط سیاست باز هستند ، به این معنا که با ایجاد یا عضویت در گروهها و باندهای سیاسی ، بدون آنکه الفبای سیاست را بدانند ، در پی ارضای مطامع خویش هستند . آنها از این ابزار فقط برای دستیابی به جایگاههای اجتماعی و " قدرت " استفاده میکنند ، حال به هر قیمت .

واضح است که سیاست دانی نه تنها بد نیست ، بلکه حتی برای عامع مردم لازم است ، بنابراین قطعا یک نماینده مجلس حتما باید سیاست را بداند . بد نیست به یک رخداد تاریخی بسیار آشنا اشاره کنیم و آن داستان عمروعاص و ابوموسی اشعری است . عمرو سیاستمدار با ذکاوتی بود و در مقابل ، ابوموسی اشعری مردی ساده لوح و فاقد بینش سیاسی که در جریان مقابله این دو ، ابوموسی بازی سیاسی را به عمرو عاص باخت .

مشابه این بازی را گاهی از برخی نمایندگان ادوار مشاهده میکنیم که بدلیل فقدان شم سیاسی قوی ، متاسفانه کلاه سرشان میرود و قافیه را به حریفان بین المللی می بازند . گاهی هم ندانسته در زمین آنها بازی میکنند ، بناراین انتظار میرود که یک نماینده مجلس یک تحلیلگر توانمند سیاسی نیز باشد ، چرا که رای او به یک طرح یا لایحه ( داخلی یا بین المللی ) میتواند آثار و تبعات مثبت یا منفی ( داخلی یا بین المللی ) داشته باشد ، همانگونه که بی سوادی سیاسی ابوموسی اشعری ، باعث تثبیت حاکمیت معاویه بر جامعه اسلامی و آثار و تبعات ویرانگر آن شد .

رضا مقیمی کاخکی/ آذرماه 98